Vitamin và khoáng chất rất quan trọng cho sức khỏe tổng thể của cơ thể, trong đó vitamin C là một trong những vitamin quan trọng nhất. Hầu hết mọi người biết rằng vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch và phòng tránh bệnh tật. Tuy nhiên, nó còn có tác dụng nhiều hơn thế. Vitamin C góp phần vào sự tăng trưởng tế bào, tăng cường sức khỏe tuần hoàn tốt, giúp cơ thể phát triển và duy trì. Thiếu hụt vitamin C có thể gây một số vấn đề nghiêm trọng.
Mặc dù việc ăn uống diễn ra đầy đủ, trẻ vẫn phát triển và tăng cân như bình thường… nhưng sẽ là dấu hiệu cảnh báo của sự thiếu Vitamin nếu như trẻ hay quấy khóc về đêm, hay ra mồ hôi trộm hay da dẻ không mịn màng như da trẻ khác… Vậy làm thế nào để bạn biết được bé nhà mình bị thiếu Vitamin C?
Vitamin C là gì?
Vitamin C (còn được gọi là axit ascorbic) có nhiều trong các loại rau và trái cây như họ nhà cam, quýt,… Một vitamin tan trong nước và chất chống oxy hóa mạnh mẽ, nó giúp hình dáng cơ thể và duy trì các mô liên kết, bao gồm cả xương, mạch máu, và da. Ngoài ra, vitamin C cũng giúp tăng sức đề kháng và giúp cơ thể dễ hấp thu các loại thực phẩm chứa nhiều sắt.
Những triệu chúng khi thiếu vitamin C ở trẻ
Dấu hiệu nhận biết trẻ thiếu vitamin C dễ nhất là: trẻ mệt mỏi, chảy máu chân răng, giảm cân, còi xương, bệnh lâu lành, dễ ốm vặt, kém tập trung… Khi các mẹ thấy các biểu hiện này ở bé thì nên đưa trẻ đi khám để có kết quả chính xác nhất.
1. Mệt mỏi
Người thiếu vitamin C rất dễ bị mệt mỏi ngay cả khi đã ngủ ngon giấc hoặc giảm mức tiêu thụ năng lượng tổng thể. Khó chẩn đoán rằng cơ thể thiếu vitamin C nếu chỉ dựa trên dấu hiệu mệt mỏi.
2. Thay đổi tâm trạng
Sự thiếu hụt này ảnh hưởng đến trạng thái cảm xúc của một người. Người thiếu vitamin C sẽ thường xuyên nóng nảy và dễ bị kích động, ngay cả khi đây không phải là tính cách của họ.
3. Giảm cân
Thiếu hụt vitamin C có thể dẫn đến giảm cân không giải thích được và thậm chí khiến một người nào đó trở nên gầy gò. Đây là hiện tượng phổ biến ở những người bị suy dinh dưỡng.
4. Đau người
Cơ bắp, khớp mỏi và đau báo hiệu sự thiếu hụt chất dinh dưỡng như vitamin C. Đôi khi triệu chứng này không được chú ý hoặc bị nhầm lẫn với các bệnh khác như viêm khớp.
5. Bầm tím
Một dấu hiệu chỉ ra rằng bạn gặp vấn đề với lượng vitamin C là khi xuất hiện vết bầm tím dễ dàng. Nếu bạn thấy mình bị bầm tím khi chỉ va chạm rất nhẹ, hoặc bầm tím không giải thích được và không nhớ vì sao nó xuất hiện, hãy nói chuyện với bác sĩ.
6. Tóc và da khô
Tóc khô, ngay cả khi đã dưỡng ẩm, và da khô, bị kích ứng hoặc mẩn đỏ mặc dù đã sử dụng các loại kem hoặc kem dưỡng ẩm, cũng là một dấu hiệu cho thấy lượng vitamin C chưa đủ.
7. Vấn đề răng miệng
Vitamin C rất cần thiết cho sức khỏe răng miệng, thiếu nó có thể gây tụt lợi. Đây một dấu hiệu cho thấy bạn đang thiếu hụt vitamin C nghiêm trọng.
8. Nhiễm trùng
Vitamin C cần thiết cho hệ thống miễn dịch khỏe mạnh. Thiếu chất dinh dưỡng này có thể dẫn đến hệ thống miễn dịch bị tổn thương, khiến bạn dễ mắc bệnh cảm lạnh và nhiễm trùng khác thường xuyên hơn
Tác hại của việc thiếu vitamin C ở trẻ
Một trong những hậu quả nghiêm trọng của việc hấp thụ quá ít vitamin C chính là dẫn đến căn bệnh scorbut, là căn bệnh khá hiếm có triệu chứng như chảy máu nướu răng và sạm da, thậm chí nguy hiểm hơn là tử vong.
Thường thì thiếu vitamin C có thể dẫn đến việc lâu lành vết thương ở trẻ, hệ miễn dịch yếu, dễ bị lây nhiễm và các bệnh về đường hô hấp, như suyễn hay viêm phổi.
Bình thường, vitamin C thực hiện hai chức năng chính trong cơ thể. Nó là đồng yếu tố (cofactor) của các men thúc đẩy các phản ứng sinh hoá trong cơ thể. Nó tồn tại hai dạng trong tự nhiên: dạng quay trái, có tác dụng xúc tác men và dạng quay phải có tác dụng chống ôxy hoá. Dạng quay trái có tác dụng trong sự trưởng thành của các sợi collagen bởi quá trình hydroxyl hoá lisin và prolin. Hydroxyprolin tạo thành sẽ có tác dụng ổn định chuỗi xoắn ba (triple helice) của sợi collagen.
Thiếu vitamin C làm quá trình tổng hợp collagen bị khiếm khuyết, gây chậm liền vết thương, vỡ thành mao mạch, răng và xương không tốt. Dạng quay phải ức chế nhanh các gốc tự do, được sản sinh trong quá trình dị hoá của tế bào.
Vitamin C can thiệp vào quá trình chuyển hoá carnitin, tham gia gắn kết acid béo chuỗi dài vào thể hạt sợi (mitochindrie), do vậy, thiếu vitamin C gây nên mệt mỏi. Ngoài ra, vitamin C còn tham gia vào chuyển hoá sắt và acid folic, nó làm tăng hấp thu sắt. Do vậy, thiếu vitamin C là nguyên nhân gây chứng thiếu máu nhược sắc do thiếu sắt. Bệnh nặng có thể gây rụng răng, mềm xương, mạch máu dễ vỡ, thiếu máu, suy tim, tử vong…
Nếu có hai hoặc nhiều hơn các triệu chứng mô tả ở trên, bạn nên gặp bác sĩ. Để biết chính xác trẻ có thiếu vitamin C không, cần bổ sung bao nhiêu vitamin C thì cách chính xác nhất là nên đưa trẻ đi khám, xét nghiệm để có thể sớm bổ sung đủ vitamin C cho trẻ, đảm bảo sức khỏe cho bé. Một xét nghiệm máu đơn giản sẽ tiết lộ lượng vitamin C của bạn có nằm trong mức khỏe mạnh hay không.